مقدمه و هدف: مراقبت انتهای زندگی، بخشی از مراقبت تسکینی است که بیمار را در
ماههای آخر زندگی مورد حمایت قرار می دهد. در این مراقبتها که بدتر شدن وضعیت بیمار
غیر قابل اجتناب بوده و ناتوانی و کاهش عملکرد فیزیکی وی، مشکلی رایج و مهم است،
توانبخشی، بدون توجه به مقیاس زمانی، مداخله ای مهم بوده و اهمیت ویژه ای دارد. هدف
مطالعه حاضر بررسی مطالعات صورت گرفته در این زمینه در جهت آشنایی و ارزیابی اهداف
و فواید توانبخشی در مراقبت انتهای زندگی است.
روش ها: مطالعه حاضر از نوع مروری با هدف تمرکز بر اهمیت توانبخشی در مراقبت انتهای
زندگی صورت گرفته است. مطالب از مستندات معتبر علمی گرداوری و در قالب یک گزارش
کار ارائه گردیده است.
نتایج: هدف اصلی توانبخشی در انتهای زندگی، کمک به بیمار در جهت کاهش وابستگی در
تحرک و مراقبت از خود همراه با ارائه حمایت عاطفی و راحتی بخش است. توانبخشی در این
بیماران منجر به بهبود ظرفیت عملکردی و تحرکی، وضعیت شناختی و روانی، رضایت و کیفیت
زندگی؛ کاهش علایمی مانند درد، دیس پنه، اضطراب، خستگی و ایجاد حس کنترل، سازگاری،
خود ارزشی و مشارکت اجتماعی می شود. بار مراقبتی خانواده و مراقبین را کم کرده، منجر
به حفظ منزلت، خود تصمیم گیری و غرور بیمار و کاهش بستری شدنهای متعدد و هزینه
های مراقبت بهداشتی می شود.
بحث و نتیجه گیری: توانبخشی در مراقبت انتهای زندگی بیمار اهمیت زیادی دارد، به طوریکه
مزیت اصلی آن حفظ بالاترین سطح توانایی عملکردی و وضعیت تحرک بیمار تا زمان ممکن
و در نتیجه حفظ استقلال بیمار است. از این رو برای رسیدن به مراقبت انتهای زندگی مطلوب
و جامع، پرداختن به مداخ ات توانبخشی الزامی خواهد بود.
کلمات کلیدی: توانبخشی، مراقبت انتهای زندگی، مراقبت تسکینی
منیژه دهی آروق ۱، کیان نوروزی تبریزی ۲، فرحناز محمدی شاهبلاغی ۳، رضا نگارنده ۴
۱٫ دانشجوی دکتری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
۲٫ دانشیار، گروه آموزشی پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران، ایران
۳٫ دانشیار، گروه اموزشی پرستاری، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران، ایران
۴٫ استاد، دانشکده پرستاری، مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری
بیست و یکمین کنگره سالیانه طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران ۲۹ – ۲۷ دی ۱۳
