تو صیه های طب سنتی ایران برای فصل تابستان
تاریخ : 28 ژوئن 2013
طب سنتی ایران ، بر این باور است که جابه جایی فصول موجب تغییرات اساسی بر عملکرد اندامها و دستگاههای درونی بدن می شود و توجه به برخی نکات ساده میتواند در کنترل این تغییرات، و اختلالات ناشی از آن موثر باشد .
ویژگیهای کیفی تابستان و اثرات آن بربدن
درطب سنّتی ایران عنصرآتش متناظر با فصل تابستان بوده و مزاج این فصل ،گرم وخشک است .البته درتابستان همه اخلاط بویژه خلط صفرا برانگیخته می شوند و به جوشش درمی آیند .گرمی پیوسته هو ا درتابستان خصوصا در گرم مزاجان وجوانان وخصوصا در کسانیکه درمعرض گرمای بیشتر هستند، مشکل آفرین می شود .هوای گرم ، خون رابه سطح بدن می برد وموجب سرخ شدن رنگ پوست می شود و این امر در طولانی مدت موجب کاهش بیشتر حرارت غریزی در باطن بدن می شود ،بدین ترتیب باطن بدن روبه سردی می گذارد و به همین جهت قوه هاضمه دچارسستی وضعف می گردد.از طرفی درتابستان اخلاط دربدن می سوزند و برخی بیماریهای قبلی بر می گردند .گرمی قلب نیز زیاد می شود و این گرمی از راه قلب به همه بدن سرایت می کند واگر در بدن رطوبت خلطی بیش ازحد طبیعی باشد ، این گرمی عارضی موجب تباه وگنده شدن آن خلط می گردد ومایه تب می گردد .
تدابیر مربوط به خوردنیها وآشامیدنی ها درتابستان
- درتابستان باید مواد غذایی با طبع گرم و خشک را کمتر و یا به همراه مصلحات مربوطه شان مصرف کرد .
- حکمای ایرانی بهترین خوراکهای تابستانی را خوراکهایی میدانند که ضمن برخورداری از اعتدال و لطافت و سبکی دارای طبع سرد و تر بوده و کاهنده صفرا نیز باشند تابتوانند باکاهش حرارت وتبرید بدن از آسیبهای گرمی وخشکی هوا وتاثیر آن درافزایش تولید خلط صفرا جلوگیری کرده ومحیط داخلی بدن رادرحالت تعادل نگاهدارند.
- از مصرف سرخ کردنی ها و غذاهای ثقیل وغلیظ خودداری و پرهیز از پرخوری نیز لازم است .
- بهتر است صبح ناشتا آب خنک (نه آب یخ و خیلی سرد) مصرف شود.
- بهتر است در وعده ناهار غذای پختنی میل نشود . آب دوغ خیار، نان با کاهو و سکنجبین، نان و طالبی ، خربزه و گرمک ناهار مناسبی است.
- از مصرف غذاهای گرم و پر ادویه ، خورش های گرم مثل فسنجان و خرما و غذاهای غلیظ و سنگین و دیر هضم مثل کله پاچه و حلیم حذر شود .
- تخم مرغ نیز به صورت نیم پز و عسلی مصرف شود .
- طبع اکثر چای های طبیعی و دم نوشهای مجاز نیز گرم یا معتدل است . لذا از مصرف دم نوشهای غلیظ و یا زیاده روی در مصرف آنها باید خودداری شود .
- مصرف مواد کارخانه ای ، کاکائو و سس خودداری شود .این گونه مواد باعث می شوند تا کبد گرم تر شود .
خوراکیهای مفید این فصل عبارتند از:
- شربتهای طبیعی با طبع سرد مانند :شربت سکنجبین ، شربت لیمو،شربت غوره ، خاکشیر، شربت آبلیمو، به لیمو، گلاب ،عرق کاسنی و شربت عناب ، شربت انار
- آشهایی که باآلوبخارادرست می شوند ( اجّاصیه ، آلوبا )
- آشها وپختنی هایی که درآن دانه انار است ( رمّانیه، ناربا،اناربا)
- استفاده از آش دوغ و آش سماق نیز مناسب است.
- هندوانه یا آب آن
- میوه های ترش وشیرین مانندآلو وآلبالو وگیلاس وریباس (فواکه رطبه مزّ )
- بهدانه،خیا ر وتخم خیار،خیاربه سرکه ،خرفه وتخم خرفه،بیدمشک وتمرهندی
وزرش و حرکت
ورزش وحرکت درتابستان بایدکمتر باشد ، زیرا ورزش و حرکت خود از سبب های گرمی اند واین گرمی محرک وبرانگیزاننده اخلاط بویژه خلط صفرا است و ازاین رو می تواندبه سوءمزاج منجرگردد.
مباشرت( جماع )
مباشرت( جماع ) درتابستان باید کمتر و دیرتر از دیگر فصول باشد . بنابر قول حکما زیان نزدیکی درتابستان بسیاراست.
لباس
بهترین لباس درتابستان،لباس کتانی ا ست .زیرا سردترین لباسها بوده وبه بدن نمی چسبد . پوشیدن کرباس نرم نیز دراین فصل توصیه شده است.
چند توصیه برای درمان سردردهای صبحگاهی تابستانی
اگر در فصل تابستان به علت افزایش دمای هوا دچار سردرد می شوید و این سردردها غالبا در طول روز شما را در گیر می کند این روشها را امتحان کنید :
- نوشیدن چای بادرنجبویه ، گیاه بادرنجبویه یکی از موثرترین گیاهان دارویی است که به دلیل خاصیت ضدانقباض و آرام بخشی که دارد در درمان بسیاری از سردردها موثر است بنابراین در طول روزهایی که سردرد به سراغ تان می آید ۳فنجان از این چای بنوشید.
- کمپرس آب سرد یا یخ تسکین با استفاده از چند قطعه یخ درون یک پارچه یا حوله نازک و تکرار آن ۲تا ۳بار در روز مفید است .
- ماساژ نقاط پیشانی، شقیقه ها و سر با کمک روغن نعنا . برای این کار چند قطره از روغن نعنا را به سرانگشتان تان آغشته کنید و به آرامی پیشانی، شقیقه ها و کف سر را ماساژ دهید. این کار به افزایش میزان جریان خون در سر کمک کرده و موجب تسکین سردرد می شود.
بیماران دیابتی و تابستان
شرایط بیماران دیابتی فصول مختلف متغییر میباشد .در دیابت نوع اول (وابسته به انسولین) با افزایش حرارت هوا علائم شدت مییابد و تاثیر انسولین در این بیماران کاسته میشود.بنابراین نیاز به انسولین در فصل تابستان افزایش مییابد.
دردیابت نوع دوم که ناشی از سردی بدن میباشد و در فصل گرما و تابستان علائم بهبود مییابد و نیاز به دارو نیز کاسته میشود
- بیماران دیابتی باید با شروع فصل گرما و تابستان دفعات وعدههای غذایی با حجم کم را افزایش دهند.
- بورانی آمیخته شده با خرفه میتواند نیاز به انسولین را کاهش دهد
- استفاده از سبزیجات که در افزایش رطوبت بدن موثر میباشند مانند کاهو به مقدار فراوان برای بیماران دیابت وابسته به انسولین بسیار موثر است.