آموزش مهارت حل مسأله و اثر آن بر افزایش هوش بهر هیجانی

حل مسأله یکی از مهارتهای اساسی برای زندگی امروزی استو درتمامی فعالیتها،اندیشمندان به سمت مهارتهای تفکرسطح بالاوحل مسأله فراخوانده می شوند. شیوه حل مسأله به عنوان ابزاری مفید برای مقابله بابسیاری ازمشکلات موقعیتی ودرنتیجه حفظ و ارتقا ی ا نسجام شخصیتی فرد،موردتوجه بوده و از سال۱۹۷۴ ، مطالعات مربوط به تأثیر آموزش این مهارت درجنبه های مختلف روانشناختی ،اجتماعی، فرهنگی، آموزشی وغیره روز به روز در حال افزایش است.
هوش هیجانی نیز عبارتست از توانایی ادراک عواطف وهیجان ها، جهت دستیابی به عواطفی سازنده که به کمک آنها بتوان به ارزیابی افکار و فهم هیجان ها و دانش عاطفی و هیجانی خود پراخت و با استفاده از آن بتوان،موجبات پرورش احساسات و رشد هوشی خود را فراهم ساخت به عبارت دیگر هوش هیجانی یعنی توانایی سازگاری، مدعی بودن، درک و بروز و مدیریت هیجان ها، اعتماد به نفس،محدود کردن شتاب زدگی، مهارت های ارتباط،خودانگیزی، مدیریت استرس، هم دردی، شادی وخوش بینی، احساس تعهد در برابر خود و دیگران، به کارگرفتن انضباط در زندگی، داشتن استانداردهای لازم برای رفتارهای خود، توجه به آثار رفتارهای خود،توانایی تمایز درست از غلط، توجه به هنجارهای اجتماعی و مقررات، شناخت نحوه رفتار با خود و دیگران و طبیعت پیرامون خود، وحدت فکر و عمل، برخورداری از استدلال اخلاقی، احترام به دیگران و همدلی با آنان، صبر وانعطاف پذیری در کارها.این توانمندی ها حاصل تعامل چهار عنصر خودآگاهی، مدیریت خود، آگاهی ازدیگران و مدیریت روابط است.
نتایج مطالعات متعدد نشان می دهد هر چه هوش هیجانی. افراد بالاتر باشد، قدرت حل مسأله آنان بیشتر است. روش حل مسأله به صورت فعالیت گروهی وخصوصاً فعالیت در گروههای کوچک،بسترمناسبی رابرای دستیابی به بهترین نتایج فراهم می کند و موجب تقویت تفکر انتقادی در افراد می گردد. در آموزش روش حل مسأله آنهم به صورت کارگروهی ،مهارتهایی همچون مشاهده ،مقایسه ،سازماندهی اطلاعات ،تعیین و کنترل متغیرها،تدوین وتجربه فرضیه ها،تحلیل، استنباط ،ارزشیابی و قضا وت تقویت می گردد. در مطالعاتی که توسط دانشمندی به نام شوچوک انجام گردید وی وهمکارانش ،دریافتند که،سطح مهارتهای حل مسأله درافراد،به تواناییهای شناختی–رفتاری آنها بستگی دارد و هرچه واکنشهای هیجانی افراد نسبت به مسائل ومشکلات صحیحتر و پخته ترباشد،قدرت حل مسأله آنا نبه دلیل شناخت بهتر مشکل وتفسیر بهتر از موقعیت، بیشتر خواهد بود.در مطالعه دیگری غنایی نیزبه این نتیجه دست یافت وعنوان کرد که هرچه هوش هیجانی افراد بالاترباشد، قدرت حل مسأله آنان بیشتر است.

منابع :

غنایی ز،فراهانی م.ت،اثر خستگی شناختی بر هوش هیجانی بر حل مساله شناختی .۱۳۸۳٫
Sara Shahbazi, Maryam Hazrati, Marzieh Moattari, Mohammad Heidari.Training Problem Solving Skills and its Effect on EmotionalIntelligence of Nursing Students of Shiraz http://journals.mui.ac.ir. 1391
Smith L, Heaven P, Ciarrochi J. Trait emotional intelligence, conflict communication patterns, andrelationship satisfaction. Personality and Individual Differences. 2008; 44(6): 1314-25.
Shewchuk RM, Johnson MO, Elliott TR. Self-appraised social problem solving abilities,emotionalreactions and actual problem solving performance. Behav Res Ther. 2000; 38(7):
Augusto Landa JM, López-Zafra E, Berrios Martos MP, Aguilar-Luzón Mdel C. Therelationship between emotional intelligence, occupational stress and healthin nurses: a questionnaire survey. Int JNurs Stud. 2008; 45(6):888-901