صدا بزرگترین سرمایه انسانهاست، شاید بتوان صدا و ارتباط را مهمترین وجه تمایز انسان با سایر موجودات تلقی کرد. عدم آگاهی از مشکلات صدا میتواند آسیبهای جدی به حنجره و ارتباط انسان وارد کند.
متأسفانه بنا به دلایل مختلفی، از صدا استفاده بهینه و درستی نمیشود و شاهد افزایش انواع اختلالات صدا هستیم، این در حالی است که بسیاری از افراد از ابتلای به برخی بیماریها و اختلالات صدا آگاه نیستند و هنگامی که مشکلشان شدیدتر و بغرنجتر میشود برای درمان اقدام میکنند.
معمولاً نشانه اصلی بیماری حنجره گرفتگی صداست، زمانی اختلال صوتی وجود دارد که کیفیت، زیروبمی، بلندی و انعطاف پذیری صدای فرد متفاوت از صدای افراد همجنس، همسن، همگروه و همفرهنگ مشابه وی باشد.
صدای بم از حنجره تولید میشود، این اندام مشابه سایر اعضای بدن سطح تحمل و میزان کارایی مشخصی دارد و اگر ما بهطور مستمر و بدون استراحت از این اندام کار بکشیم مسلماً بعد از مدتی دچار خستگی شده و در کارکرد عمومی خود اُفت محسوسی خواهد داشت.
نوشیدن روزانه ۸ لیوان آب برای مرطوب نگاهداشتن حنجره ضروری است. توجه داشته باشید که هیچ یک از نوشیدنیها مانند چای، آبمیوه و … جایگزین آب نیست و صرفاً آب است که میتواند براساس قانون انتشار ساده در لایههای سطحی مخاط حنجره پخش شود و آن را مرطوب نگاه دارد. حنجره تنها در محیط لغزنده و مرطوب قادر به حفظ فیزیولوژی سطحی خود است.
از صاف کردن گلو بهشدت پرهیز شود، پاک کردن مکرر گلو، سرفه، خلط یا سایر علائم؛ ممکن است نشانهای از اختلالی نهفته در فرد مانند بازگشت اسید معدهای باشد که معمولاً با یک معاینه ساده کلینیکی قابل تشخیص است.
همقدار مناسب و کافی بخوابید و استراحت کنید، کمخوابی باعث علائمی مانند گرفتگی صدا و خستگی صوتی میشود که به هیچ طریقی قابل برطرف شدن نخواهد بود، مگر با استراحت بهمیزان کافی!
با پشتوانه تنفسی مناسبی آواز بخوانید، زیربنای عملکرد صحیح حنجره استفاده از پشتوانه تنفسی مناسب است و عامل بسیاری از اختلالات حنجره نبود تنفس مناسب حین خواندن است، زیرا باعث وارد آمدن فشار بیش از حدبه عضلات حنجره شده و سبب گرفتگی صدا حین خواندن میشود.
به حداقل رساندن مصرف فرآوردههای کافئیندار، بستنی و نوشابه بسیار مهم است زیرا این خوراکیها باعث خشکی مخاط دهان، حنجره و غلیظ شدن ترشحات مخاط دهان میشود.
استعمال دخانیات و ترکیبات حاوی دودهای شیمیایی برای حنجره نامناسب است، این مواد بهطور مستقیم باعث تحریک و تخریب بافت تارهای صوتی و فیزیولوژی مخاط حنجره میشوند.
باید از مجاری تنفسی و هوایی در برابر گرد و خاک یا هوای سرد و خشک محافظت کرد، زیرا باعث تحریک مخاط مجاری صوتی و بهویژه بافت تارهای صوتی میشود و در نتیجه آسیب پذیری آنها را بالا میبرد.
حفظ آرامش روانی در زندگی روزمره و کنترل اضطراب و فشارهای عصبی بر کیفیت حنجره اثرگذار است، اضطراب و فشارهای عصبی یکی از مهمترین عواملی است که بهصورت غیرمحسوس و ناخودآگاه باعث ایجاد آسیب به مکانیزم صوتی میشود.
باید از داد زدن و صحبت کردن بهمقدار زیاد اجتناب کرد، توجه داشته باشیم که هر بار دادزدن ضربات سنگینی به تارهای صوتی وارد میکند و اگر ما از این رفتار بهصورت عادتی استفاده کنیم ضربات جبران ناپذیری به تارهای صوتی خود وارد میکنیم.
انجام معاینات دورهای و کنترل سلامت عمومی برای شناسایی مشکلات احتمالی توسط متخصص حنجره و آسیبشناس گفتار و زبان میتواند از بروز بسیاری از اختلالات و بیماریهای جلوگیری کرده و باعث حفظ صدا بهعنوان بزرگترین سرمایه انسان شود.